16 maja 2012 14:49 | Aktualności | Źródło: BIP Gimnazjum im. Noblistów Polskich w Mieleszynie

MŁODZI BADACZE CHEMII

Na zajęciach z doświadczeń chemicznych p. Edyta Gładych-Zielińska z klasą I B przeprowadziła liczne eksperymenty, które opisano poniżej.

I.                   Mieszaniny i ich rozdzielanie

Wszystkie substancje możemy ze sobą mieszać, ale to od ich właściwości zależy czy się "połączą". Mieszaniny dzielimy na dwie grupy: jednorodne i niejednorodne. Mieszaniny jednorodne to te, których składników nie można odróżnić gołym okiem, zaś w niejednorodnych możemy wyróżnić każdy składnik.

a)       Sączenie (filtracja)                                            

Polega na przelewaniu mieszaniny niejednorodnej (cieczy i ciała stałego) przez sączek wykonany z bibuły i umiejscowiony na szklanym lejku. Ciało stałe pozostaje na sączku, a klarowna ciecz spływa do naczynia znajdującego się pod lejkiem. Sączek powinien szczelnie przylegać do ścianek lejka i nie wystawać poza jego krawędzie. Nóżka lejka powinna lekko dotykać ścianki dolnej zlewki.

Nauczyliśmy się również samodzielnie wykonywać sączki z bibuły.

b)     Sedymentacja

Opadanie cząsteczek ciała stałego w cieczy na dno naczynia pod wpływem siły przyciągania ziemskiego (grawitacji). Jest to proces samoczynny.

c)      Dekantacja

Oddzielenie ciała stałego (osadu) od cieczy poprzez zlanie klarownej cieczy z nad osadu. Często poprzedzona jest procesem sedymentacji. Zlewanie należy przeprowadzać ostrożnie i po bagietce. Skuteczniejszą odmianą tego typu procesu jest sączenie.

d)     Krystalizacja

Przeprowadza się ją w celu wyodrębnienia związku chemicznego z roztworu. Mieszaniny jednorodnej cieczy (rozpuszczalnik) i ciała stałego (substancja rozpuszczona) mają graniczne stężenie, w którym rozpoczyna się proces krystalizacji.

e)      Rozdzielanie przy użyciu rozdzielacza

Rozdzielanie mieszanin niejednorodnych w postaci dwóch cieczy, które można z łatwością odróżnić. W celu rozdzielenia mieszaniny cieczy wlewa się je do rozdzielacza, czyli rurki z kranikiem w dolnej części i tak długo spuszcza się jedną ciecz, aż ta, która znajdowała się wyżej dojdzie do kranika i wtedy należy kranik zakręcić i otworzyć po zmianie naczynia pod rozdzielaczem.

f)       Mechaniczne rozdzielanie

To rozdzielanie mieszanin "silnie niejednorodnych". Proces polega na wyjmowaniu np. za pomocą pincety dużych kawałków jednaj substancji, np. kulek ołowianych z piasku. Zalicza się do tego typu również: przesiewanie, rozdzielanie magnesem itp.

g)      Chromatografia

 II.                Dowiedzieliśmy się także czy jajko może skakać?

Jak wiadomo, jajko jest bardzo delikatne i łatwo je rozbić. Spowodowane jest to tym, że skorupka jajka zbudowana jest z węglanu wapnia (CaCO₃), przez co jest sztywna, ale i krucha. Zatem czy jajko może skakać? Okazuje się, że tak. Oto sposób, jak tego dokonać:
Jajko należy na 1–2 dni zanurzyć w occie czyli wodnym roztworze kwasu octowego (CH₃COOH). Kwas octowy reaguje z węglanem. W ten sposób skorupka jajka zostaje rozpuszczona w occie. Widać znajdującą się pod nią tzw. błonę pergaminową, nierozpuszczalną przez ocet. Wewnątrz tej błony nadal znajdują się płynne białko i żółtko. Błona pergaminowa jest elastyczna, a więc jajko pozbawione skorupki również jest elastyczne. Dzięki temu będzie się odbijać jak gumowa piłeczka.

III.           Wulkany- jak zrobić mnóstwo kolorowej piany?

Aby spowodować efektowną reakcję polegającą na wydzielaniu się mnóstwa piany dowolnego koloru z uformowanego przez nas wulkanu zmieszaliśmy szklankę octu z sodą oczyszczoną (2 torebki wystarczą) i dodaliśmy 3 krople płynu do naczyń oraz farbkę plakatową, aby uzyskać kolor. Po zmieszaniu następuje niespodziewany efekt pianotwórczy.

Ten sam kwas węglowy zwłaszcza w coca-coli przyczynia się do rozkładu szkliwa naszych zębów.  Wniosek: trzeba zachować umiar w piciu napojów gazowanych.